Vorige week hebben we het gehad over de theorie achter tapen, vandaag een praktische handleiding van een enkel tapen.
Hoe een enkel tapen?
In deze blog een praktische handleiding met foto’s over een systematische wijze van het enkel tapen.
Materiaal
Het materiaal wat we bij deze tapetechniek gebruiken is witte sporttape, bijvoorbeeld van Leukotape. De underwrap is Gasofix (8cm) van BSN. Een breedte van 8 cm is ideaal bij een normale volwassen voet. Bij kleine voeten is het wellicht verstandig om 6cm te gebruiken. De 10cm variant is vaak te breed en gaat snel plooien. Acrylistic kan ook gebruikt worden, deze is nog steviger.

Basisprincipes
Allereerst enkele basisprincipes voor het tapen van de enkel:
- Tape plooivrij, in ieder geval waar contact wordt gemaakt met de grond of waar veel wrijving is, om blaren te voorkomen. Dit bereik je door de tape in zijn gehele breedte vast te houden, op spanning te houden tijdens het aanbrengen (dus longitudinale spanning aanbrengen) en je vrije hand te gebruiken om de tape te begeleiden.
- Tape strak, zodat de richtingen die je wil immobiliseren daadwerkelijk eruit zijn. Het loosening effect zal in elk geval optreden. Enige inklemming is niet erg, dit is er vrij snel al uit. Te strak is niet goed, maar te soft zal niet immobiliseren.
- Let op bij de basis van metatarsale V, hier wil je geen neuropraxie veroorzaken. Indien dit wel optreedt, wacht de eerste 20 minuten af i.v.m. loosening effect, is het er dan nog dan is de tape te strak.
Daarnaast gebruiken we een volgende opbouw:
- Underwrap – Doel: eerste stabiliteitswinst, bescherming huid en haar, zorgen voor meer grip van tape, zorgen voor meer comfort.
- Ankers – Doel: bevestigingsplaats voor de werklijnen
- Werklijnen – Doel: opvangen van de krachten. Sporttape is zeer sterk als het longitudinaal belast wordt (in dezelfde vezelrichting als de tape), maar scheurt nagenoeg direct als de belasting haaks op de vezelrichting is. De werklijnen vangen dus ofwel rechtstreeks een kracht op, ofwel maken een specifieke beweging onmogelijk.
- Aftapen – Doel: Alle krachten verdelen richting de werklijnen en ervoor zorgen dat de werklijnen niet loslaten.
Underwrap / Ondertape
Underwrap beschermt de huid en de haren, daarnaast doet de tape tijdens bewegen geen pijn doordat het niet rechtstreeks trekt. Dit kan het effect uiteraard verminderen, echter hebben Manfro et al aangetoond dat er significant meer vermindering in ROM was met prewrap. De underwrap leggen we aan middels een bandage techniek die alle lijnen bevat die ook in onze tapetechniek zit. Indien gewenst kan je nog onder de underwrap pads en skinlube gebruiken ter bescherming van blaren of beknelling op knelpunten zoals de achillispees, de wreef en metatarsale V.
Ankers
Om de tape een plek te geven om goed te kunnen hechten, starten we met twee ankers. Let er op dat wanneer er de mogelijkheid is dat er een zwelling gaat ontstaan of dat de zwelling kan toenemen, je niet circulair taped. Zonder zwelling kan je wel circulair tapen, mits je niet te strak taped (het loosening effect zal er voldoende voor zorgen dat je niet afknelt, mits je niet extreem strak getaped hebt).
Stijgbeugels
De eerste lijnen, de stijgbeugels. Het doel is de inversie er initieel al uit te halen (subtalair), de plantairflexie deels eruit te halen en het os talus (indirect via os calcaneus, os naviculare en os cuboïdeum) in de vork van het onderbeen te drukken, zodat er een versterkte vormsluiting optreedt. Hoe distaler (richting de tenen) deze lijnen worden gezet (er kunnen uiteraard meerdere lijnen gezet worden), hoe meer remming van plantairflexie. Echter zullen we dit later ondervangen.
Ligament lijn
Allereerst willen we de directe krachten die op het lig. talofibulare anterior werken tegenhouden. Met name de krachten voortkomend uit de voorste schuiflade houden we tegen. Door in dezelfde richting als de vezelrichting te tapen vangen we de meeste krachten zo effectief als mogelijk op die het ligament zelf te verduren krijgt.
Anti-inversie
We zullen nu de ‘boosdoener’ qua bewegingen tegen gaan houden; de gecombineerde inversie beweging. Dus de voet in eversie stand brengen (inversie eruit halen) en voet in dorsaalflexie brengen (plantairflexie eruit halen).
Anti-rotatie
In de theorie achter het tapen hebben we de componenten van het inversietrauma besproken; plantairflexie / adductie / endorotatie. Met de lijnen die we tot nu toe hebben is de adductie en plantairflexie al aardig geremd, net als de schuif van de voet t.o.v. het onderbeen naar ventraal. Endorotatie is echter nog mogelijk, gezien de uiteindes van de anti-inversie lijn dan juist bij elkaar komen (zie afbeelding). Deze gaan we er nu dus uithalen met een anti-rotatie lijn. Tesamen met de anti-inversie lijn remmen we dan ook direct de plantairflexie. Indien we meer lijnen naar distaal aanbrengen (zowel anti-inversie als anti-rotatie) kunnen we de plantairflexie meer remmen. Indien dit niet nodig is of zelfs belemmerend is voor de sportuitoefening, kunnen we ook proximaler deze lijnen aanleggen. Dat zal ten koste gaan van de effectiviteit van deze tape techniek, maar faciliteert wel de sporter.
|
Het aanleggen van de anti-rotatie tape:
Heel Lock
Naast de voorvoet willen we ook de achtervoet stabiliseren, vandaar dat we het os calcaneus ook vast zetten middels een zogenaamde heellock. Deze voorkomt verschuivingen en doordat hij tweezijdig het os calcaneus inklemt kan deze ook niet meer naar mediaal/lateraal bewegen (adductie/abductie).
Aftapen
Alle werklijnen zitten er nu in, alle krachten worden opgevangen. Om de krachten netjes te verdelen over de werklijnen en ervoor te zorgen dat de werklijnen niet loslaten, zullen we er één geheel van moeten maken. Dit doen we door alle start- en eindpunten van de werklijnen initieel vast te tapen, gevolgd door een dakpansgewijze tape (vanaf ventraal aangelegd). Ten slotte gaan we de achterzijde en plantaire zijde aftapen, zodat het één geheel wordt.
Geen inversie meer mogelijk?
Als laatste testen we of de tape doet wat de tape zou moeten doen; het afremmen van de bewegingen. Daarbij zal hierdoor de patient/sporter vertrouwen krijgen in de tape techniek. Let wel; deze tape kan niet te lang blijven zitten. In de acute fase bij een patient moet deze dagelijks vervangen worden ivm de zwelling. Zie voor meer informatie over de theorie achter het tapen deze post.
Bronnen
Manfroy PP, Ashton-Miller JA, Wojtys EM. The effect of exercise, prewrap and athletic tape on the maximal active and passive ankle resistance on ankle inversion. Am J Sports Med. 1997;25:156–163.